زمان تقریبی خواندن این مقاله: 5 دقیقه

 سخنرانی بداهه

یکی از تجربه‌های احتمالاً ترسناکی که هر فرد در زندگی می‌­تواند با آن رو­به­‌رو شود، تجربۀ ارائۀ یک سخنرانی بداهه و بدون آگاهی است. گاهی اوقات ارائۀ سخنرانی، بداهه واقعاً اجتناب‌ناپذیر است و هیچ راه گریزی وجود ندارد.

برای مثال ممکن است در یک جلسه مهم کاری نشسته باشید و از شما به‌عنوان مسئول یک بخش دعوت شود تا دقایقی در رابطه با حوزه فعالیت خود به سخنرانی بپردازید؛ یا حتی ممکن است شما در حال ایراد یک سخنرانی از پیش تعیین‌شده باشید و ناگهان یکی از حضار سؤالی غیرقابل‌ پیش‌بینی و خارج از انتظار را مطرح کند و شما به‌ناچار به‌صورت بداهه باید پاسخ­گوی پرسش فرد باشید.  یا حتی نقل خاطره در جمع خانواده و دوستان هم به نوعی سخنرانی بداهه است.

تمامی موقعیت‌هایی که در مثال‌های فوق مطرح شدند، شرایطی هستند که هیچ‌گونه اطلاع و آمادگی قبلی برای صحبت‌کردن و ایراد سخنرانی ندارید، پس نیازمند مهارتی هستید که بتوانید در لحظه با کنترل استرس و تمرکز افکار خود را جمع‌بندی کنید تا سخنرانی قابل قبولی را ارائه دهید و این مهارت چیزی جز مهارت بداهه‌گویی نیست.

ممکن است بگویید: «اگر سخنرانی‌ام را به‌اندازه کافی تمرین کرده باشم کارم به‌خوبی پیش می‌رود. اما اگر در موقعیتی که انتظار ندارم از من خواسته شود برای جمعی صحبت کنم نمی‌توانم.» اما بهتر است بدانید که توانایی جمع‌بندی افکار و صحبت کردن به‌صورت لحظه‌ای، مهم‌تر از توانایی ایراد کردن سخنرانی بعد از آماده‌سازی طولانی است؛ زیرا همه ما در زندگی روزمره ممکن است با موقعیت‌هایی که ذکر شد، مواجه شویم و در آن زمان نیازمند استفاده از مهارت بداهه ­گویی هستیم و اگر بتوانیم این مهارت را ارتقاء ببخشیم، بدون شک می­توانیم سخنرانیِ خوبی داشته باشیم.

سخنرانی‌های بداهه معمولاً غیر­تخصصی هستند؛ زیرا دور از انتظار است که از شما درخواست شود در حوزه‌ای بسیار تخصصی بدون آمادگی قبلی سخنرانی کنید. برای مثال کسی از شما درخواست نمی­‌کند راجع به تعداد معاملات بورس چین در یک دهه اخیر به‌صورت بداهه سخنرانی کنید! ولی اگر از افراد مطلع از بازار و معامله‌گری حرفه‌­ای باشید، ممکن است از شما بخواهند توضیح مختصری در ارتباط با بورس ارائه دهید. همچنین از جایی که عموماً محور اصلی هیچ همایش و جلسه­ای سخنرانی بداهه نیست زمان اندکی به آن اختصاص داده می­شود. تمامی این ویژگی­‌ها در اکثر سخنرانی­‌های بداهه مشترک هستند و به شما کمک می­‌کنند که کار راحت‌تری پیش رو داشته باشید.

همان‌طور که اشاره شده بداهه­‌گویی یک مهارت است و مهارت‌ها توانایی­ هایی هستند که با آموزش و تمرین مداوم پرورش مییابند و رشد می‌کنند؛ پس هرکسی که از درجه هوشی معمولی برخوردار باشد، می‌تواند سخنرانی بداهه قابل قبولی ارائه دهد. شما با چند شیوه می‌توانید توانایی‌تان در فصیح صحبت کردن، آن‌هم زمانی که به‌طور ناگهانی از شما می­خواهند چند کلمه سخن بگویید را تقویت کنید. تمرینهایی شناخته‌شده و اصولی برای ارتقاء بخشیدن به مهارت بداهه­‌گویی وجود دارد که طی مقالات آتی تریبون به شرح کامل آن‌ها می‌پردازیم.

تمرین:

موقعیت­هایی را که تاکنون ناچار به بداهه‌­گویی شده‌اید را به خاطر بیاورید و بررسی کنید در آن هنگام با چه مشکلاتی مواجه شده­اید؟

 

نویسنده: پریسا صادقی

کلمات کلیدی: سخنرانی بداهه، سخنرانی تأثیرگذار بداهه، بداهه پردازی، فی البداهه، صحبت ناگهانی

برخی منابع مطالعه شده برای تدوین این مقاله:

رسولی، ا. (1393). آموزش فن بیان، چ 3. انتشارات هورمزد

کارنگی، د.(1969). ترجمه حسینی، ح.چگونه آسان و تأثیرگذار سخنرانی کنیم؟ چ 1. انتشارات قدیانی