شاید برق زودتر اختراع می‌شد یا تلفن زودتر وارد کارهای روزمره‌مان می‌شد اگر خجالت و ترس از قضاوت بقیه در ذهنِ انسان انقدر پررنگ نبود!
کم‌رویی و خجالت دو عنصر مهم دارد: ترس و اضطراب این موارد باعث می‌شود افراد کم‌رو در ابراز توانایی خود دچار تردید باشند و فرصت ایجاد ارتباط و شبکه سازی موثر را از دست بدهند. درصورتی که جالب است بدانید، افراد کم‌رو از توانمندی و خلاقیت زیادی نیز برخوردارند اما با خجولی‌گری، پتانسیل‌هایشان را مانند خودشان از دید دیگران پنهان می‌کنند.
چرا خجالت می‌کشیم؟
ابن سوال دلایل متنوعی دارد اما از مهم‌ترین آنها می‌توان به کودکی اشاره کرد! داشتن والدین کم‌رو یا پدر و مادر کمال‌گرا باعث می‌شود اکثر مواقع نتوانیم در ابراز خودِ واقعی‌مان موفق باشیم و حتی از این کار بترسیم. و یکی از عوامل موثر دیگر نیز عدم شناخت کافی ما از موقعیت است؛ فرض کنید قرار است به یک قرار مهم کاری بروید و هیچ شناختی ندارید، ناخودآگاه ذهن‌تان برای حفاظت از شما، “گوشه‌گیری” را پیشنهاد می‌دهد؛ پس در این شرایط خوب است یک آمادگی قبلی داشته باشید.
افراد خجول چه ویژگی‌هایی دارند؟
۱) فرار از موقعیت این افراد حتی اگر موفقیت بغل گوش‌شان هم باشد، با ترس پا پس می‌کشند! و قبل از قرار گرفتن در موقعیت آتی، تمام اتفاقات منفی‌ای را که ممکن است پیش بیاید تصور می‌کنند، خودشان را در جمع مقصر می‌دانند و دست کم می‌گیرند و در آخِر، فرار را بر قرار ترجیح می‌دهند. این کار باعث می‌شود در دید جمع هم دستِ کم گرفته شوند و به مرور فضای رشد و پیشرفت کمتر سر راهشان قرار بگیرد.
۲) نه گفتن را بلد نیستند
مگر… افراد خجالتی خواستهی بقیه را الویت اصلی زندگی‌شان قرار می‌دهند و کارهای خودشان را قربانیِ انجام دادنِ خواسته دیگران می‌کنند و به خواستهی هیچ فردی دست رد نمی‌زنند مگر اینکه درخواستِ مطرح شده مربوط به خودشان باشد و عدم آمادگی و وسوسه فرار از موقعیت، باعث شود دوباره فرصت پیش آمده را از دست بدهند. در این شرایط سعی کنید از نه گفتن هراسی نداشته باشید. برای مثال اول سعی کنید زیاد نه بشنوید؛ این کار باعث می‌شود “نه شنیدن” شما را به ‘نه گفتن” برساند.
فرض کنید دوست‌تان از شما درخواست کرده که برای مدتی ماشین‌تان رو قرض بگرد اما شما به آن نیاز دارید؛ با استفاده از این تکنیک، می‌توانید به راحتی و محترمانه درخواستش را رد کنید:
- ابراز و همدلی
- چرا و علت
- جمع‌بندی
در گام اول حس همدلی خود را ابراز کنید و یا کار وی را تایید کنید. در مرحله‌ی دوم علتی را که نمی‌توانید همراهی‌اش کنید را قاطعانه و بدون اغراق و من من کردن، بیان کنید و به این‌صورت در پایان درخواست متقضی را رد کنید و آرزوی موفقیت داشته باشید.
۳) ناتوان در بروز احساسات خود افراد خجول از ترسِ از دست دادنِ دیگران و اینکه در جمع قضاوت نشوند، نمی‌توانند حس حقیقی‌‌شان را بروز دهند. این ویژگی باعث می‌شود به مرور دیگران نیز به احساس آنها اهمیت زیادی ندهند و چرخه‌ی خجولی‌گری آنها گسترده‌تر و طولانی‌تر می‌شود.
۴) از دست دادن از حقوق خود افراد خجول از اینکه حق خودشان را بگیرند، واهمه دارند؛ انگار که از حقوق خود بی اطلاع باشند، به راحتی اجازه پایمال شدن حق‌شان را می‌دهند و فقط نشخوار ذهنی‌‌ست که برایشان می‌ماند. برای مثال اگر یک فرد خجول پول زیادی را هم قرض داده باشد، خجالت و حرف مردم مانعِ رسیدن به حقش می‌شود.
چگونه خجولی‌گری نداشته باشیم؟
زندگی با جرات و شهامت، از آرمان‌‌های تمام افراد خجالتی‌‌ست تا بتوانند به راحتی از فرصت‌هایشان استفاده کنند و از حقوق طبیعی خودشان بهره‌مند باشند. خجالتی نبودن باعث می‌شود در کنفرانس‌ها، قرارهای کاری، مهمانی‌ها و… حس بهتری داشته باشیم و با احترام بیشتری با ما رفتار شود.
۱) تصویرسازی مثبت داشته باشید. منفی‌بافی را کنار بگذارید. باور کنید تمام اتفاقات بد دنیا برای شما رخ نمی‌دهد؛ پس در ذهن‌تان خود را قوی و با شهامت تصور کنید که به خوبی در حال مدیریت یک جلسه هستید. طبق تحقیق انجام شده در تمرینِ پیانو، بخشی از مهارت‌های ما به یاد گرفتن مربوط است و نیمی دیگر به تمرین واقعی و تمرین ذهنی شما بر می‌گردد؛ پس می‌توانید با یک تصور ذهنی مثبت، به فردی حرفه‌ای تبدیل شوید.
۲) خودتان را جای دیگران بگذارید. برای پس‌انداز کردن ابتدا باید از قبل به این فکر کنید که پول‌تان را باید “چطور” خرج کنید! خجالت هم همین است؛ برای قوی بودن باید موقعیت‌های مختلفی که ممکن است در آن قرار بگیرید را تصور کنید و خودتان را از قبل آماده کنید که بهتر از “چطور” رفتار کنید. تکنیکِ ” اگر جای دیگری بودم آنگاه…” مانند یک معجزه به شما کمک می‌کند.
۳) لبخند بزنید. افراد پرانرژی و پرقدرت، انرژی مثبتی دارند. سعی کنید شاداب باشید، در جمع لبخند به لب داشته باشید و حس خوبی را منتقل کنید این کار باعث می‌شود در جمعی که قرار دارید هم احساس بهتری را هم دریافت کنید و این‌طور دیگر خبری از اضطراب و خجالت در وجودتان نیست.
و در پایان خجولی‌گری ما را در یک نقطه‌ی امن حفظ می‌کند، برای فرار از این نقطه، از دایره امنِ ترس‌های‌تان فرار کنید نه از موقعیت‌های رشد دهنده‌ای که برای‌تان پیش می‌آید. به این صورت می‌توانید با قاطعیت در هر جمعی حضور داشته باشید، پرقدرت سخنرانی کنید و در ذهن‌ها ماندگار باشید.
نویسنده: زهرا استادی
هنوز دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.