4.2/5 - (5 امتیاز)

زمان تقریبی خواندن این مقاله: 5 دقیقه
نویسنده: پریسا صادقی

کلمات کلیدی: سخنرانی بداهه، سخنرانی تأثیرگذار بداهه، بداهه پردازی، فی البداهه، صحبت ناگهانی

 

یکی از تجربه ­های احتمالاً ترسناکی که هر فرد در زندگی می­تواند با آن رو­به­ رو شود، تجربه ارائه یک سخنرانی فی­ البداهه و بدون آگاهی است. گاهی اوقات ارائه یک سخنرانی بداهه واقعاً اجتناب‌ناپذیر است و هیچ راه گریزی وجود ندارد.

برای مثال ممکن است در یک جلسه مهم کاری نشسته باشید و از شما به‌عنوان مسئول یک بخش دعوت شود تا دقایقی در رابطه با حوزه فعالیت خود به سخنرانی بپردازید؛ و یا حتی ممکن است شما در حال ایراد کردن یک سخنرانی از پیش تعیین‌شده باشید که یکی از حضار سؤالی غیرقابل‌ پیش‌بینی و خارج از انتظار را مطرح کند و شما به‌ناچار به‌صورت فی ­البداهه باید پاسخ­گوی پرسش فرد باشید. و یا مثال دیگری که برای سخنرانی بداهه می­توان ارائه کرد، زمانی است که در میان جمعی از دوستان خود هستید و از شما درخواست می­شود خاطره­ای تعریف کنید.

تمامی موقعیت‌هایی که در مثال‌های فوق مطرح شد، شرایطی هستند که هیچ‌گونه اطلاع و آمادگی قبلی برای صحبت کردن و ایراد سخنرانی ندارید، پس نیازمند مهارتی هستید که بتوانید در لحظه با کنترل استرس و تمرکز افکار خود را جمع‌بندی کنید تا سخنرانی قابل قبولی را ارائه دهید و این مهارت چیزی جز مهارت بداهه‌گویی نیست.

ممکن است بگویید: «اگر سخنرانی‌ام را به‌اندازه کافی تمرین کرده باشم کارم به‌خوبی پیش می‌رود. اما اگر در موقعیتی که انتظار ندارم از من خواسته شود برای جمعی صحبت کنم نمی‌توانم.» اما بهتر است بدانید که توانایی جمع‌بندی افکار و صحبت کردن به‌صورت لحظه‌ای، مهم‌تر از توانایی ایراد کردن سخنرانی بعد از آماده‌سازی طولانی است؛ زیرا همه ما در زندگی روزمره ممکن است با موقعیت‌هایی که ذکر شد، مواجه شویم و در آن زمان نیازمند استفاده از مهارت بداهه ­گویی هستیم و اگر بتوانیم این مهارت را ارتقاء ببخشیم، بدون شک می­توانیم سخنرانیِ خوبی داشته باشیم.

سخنرانی‌های فی­ البداهه معمولاً غیر­تخصصی هستند؛ زیرا دور از انتظار است که از شما درخواست شود در حوزه‌ای بسیار تخصصی بدون آمادگی قبلی سخنرانی کنید. برای مثال کسی از شما درخواست نمی­کند راجع به تعداد معاملات بورس چین در یک دهه اخیر به‌صورت فی­ البداهه سخنرانی کنید! ولی اگر از افراد مطلع از بازار و معامله‌گری حرفه­ای باشید، ممکن است از شما بخواهند توضیح مختصری در ارتباط با بورس ارائه دهید. همچنین از جایی که عموماً محور اصلی هیچ همایش و جلسه­ای سخنرانی بداهه نیست زمان اندکی به آن اختصاص داده می­شود. تمامی این ویژگی­ها در اکثر سخنرانی­های بداهه مشترک هستند و به شما کمک می­کنند که کار راحت‌تری پیش رو داشته باشید.

همان‌طور که اشاره شده بداهه­گویی یک مهارت است و مهارت‌ها توانایی­ هایی هستند که با آموزش و تمرین مداوم پرورش مییابند و رشد می‌کنند؛ پس هرکسی که از درجه هوشی معمولی برخوردار باشد، می­تواند سخنرانی بداهه قابل قبولی ارائه دهد. شما با چند شیوه می‌توانید توانایی‌تان در فصیح صحبت کردن، آن‌هم زمانی که به‌طور ناگهانی از شما می­خواهند چند کلمه سخن بگویید را تقویت کنید. تمرینهایی شناخته‌شده و اصولی برای ارتقاء بخشیدن به مهارت بداهه­ گویی وجود دارد که طی مقالات آتی به شرح کامل آن‌ها می‌پردازیم.

تمرین:

موقعیت­هایی را که تاکنون ناچار به بداهه­گویی شده‌اید را به خاطر بیاورید و بررسی کنید در آن هنگام با چه مشکلاتی مواجه شده­اید؟

 

 

برخی منابع مطالعه شده برای تدوین این مقاله:

رسولی، ا. (1393). آموزش فن بیان، چ 3. انتشارات هورمزد

کارنگی، د.(1969). ترجمه حسینی، ح.چگونه آسان و تأثیرگذار سخنرانی کنیم؟ چ 1. انتشارات قدیانی